Boşanma aşamasına gelmiş çiftlerce en çok merak edilen konulardan biri , evlilik birliği içerisinde edindikleri mallardan hangileri üzerinde hak iddia edip etmeyecekleri hususudur. Türk Medeni Kanunu'na göre evlilikte yasal mal rejimi, edinilmiş mallara katılma rejimidir. Bu sistemde evlilik içinde edinilen tüm mallar üzerinde eşler eşit haklara sahiptir.
Ancak eşlerin kişisel malları mal rejimi sistemi dışındadır. Bu nedenle edinilmiş mallara katılma rejiminin sona erdiği boşanma sürecinde eşler, diğer eşin kişisel malları üzerinde hak iddia edemezler.
Eşler arasındaki mal rejiminin sona ermesi ile yapılacak paylaşımda , paylaştırılacak taşınır ve taşınmaz malların kişisel mal niteliğinde olması büyük önem taşır. Zira kişisel malların ve edinilmiş malların paylaştırılması tamamen farklı usul ve kurallara göre bağlıdır .
Kanuna göre kişisel mallar eşlerden birinin yalnızca kişisel kullanımına yarayan eşya, manevi tazminat alacakları, kişisel mallar yerine geçen değerler , mal rejiminin başlangıcında eşlerden birine ait bulunan veya sonradan miras yoluyla ya da herhangi bir şekilde karşılıksız kazanma yoluyla elde ettiği malvarlığı değerleri olarak sıralanabilir.
Örneğin, eşlerden birinin evlilik öncesi sahip olduğu araba o eşin kişisel maldır. Arabanın satışı ile aynı bedelle yeni araba alınırsa o araba da kişisel mal yerine geçen maldır ve kişisel mal olmaya devam eder. Daha pahalı araba alınması halinde, önceki araba değeri kadar yeni araba içinde kişisel mal bulunmaktadır. Evlilik sırasında alınan maddi tazminatlardan farklı olarak kişilerin uğradıkları manevi zarar ve yıpranmalar nedeniyle almış oldukları manevi tazminatlar da kişisel mal kategorisindedir ve kişiye aittir .
Miras yoluyla kalan mallar miras hakkı bulunan eşe aittir . Diğer eş , miras kalan eşin malı üzerindeki herhangi bir hak iddia edemeyecek ve miras kalan mallar paylaşıma tabi olmayacaktır. Yine karşılıksız kazanmalarda kişisel mal kabul edilir ve paylaşıma dâhil edilmez. Karşılıksız kazandırmadan ; bağış yolu ile edinilen mallar , şans oyunlarından kazanılan para , taşınır ve taşınmaz mallar ile şansa dayalı yarışmalardan elde edilen kazanımlar anlaşılmalıdır. Ancak bazı yargıtay kararlarında alınan şans oyunları biletinin , evlilik birliğ bütçesinden karşılandığı, dolayısıyla kişisel mal olmayacağına yönelik kararlar da mevcuttur.
Evlilik sırasında geline takılan ziynet eşyaları, kim tarafından alınmış olursa olsun kadına bağışlanmış sayılır ve artık kadının kişisel malı niteliğini kazanır. Bu nedenle boşanma sürecinde, düğünde takılan takıların hangi tarafça takıldığına göre hediyelerin paylaşılacağı düşüncesi yanlıştır. Çünkü hediye verilmekle/takı takılmakla kadının kişisel malı olmuştur ve evlilik malı olarak paylaşılamaz. Ancak kadına özgü ziynet eşyası mı değil mi ayrımı yapılmaktadır. Kadına özgü olmayan takılar ortak mal olarak kabul edilir.
Comments